Józef Franczak ps.”Laluś” , „Lalek”
17.08. 1918–21.10.1963
Józef Franczak, ur. w Kozicach Górnych (lubelskie). Uczestnik wojny obronnej 1939 r, po 17 września 1939 aresztowany przez Sowietów. Zdołał uciec z niewoli. W 1940 wstąpił do ZWZ a następnie do AK. Działał w podziemiu do 1944. W 1944 jako oficer, został przymusowo wcielony do 2 Armii Wojska Polskiego. Zdezerterował w styczniu 1945, będąc świadkiem mordów na żołnierzach AK.
Brał udział w wielu zamachach na tzw. utrwalaczy władzy ludowej na terenie Lubelszczyzny. Nie ujawnił się w czasie amnestii w 1956 r., będąc jedną z najbardziej poszukiwanych w kraju osób ukrywał się aż do 21 października 1963 r. kiedy w obławie w Majdanie Kozic Górnych na Lubelszczyźnie został zastrzelony przez ZOMO. Ciało Franczaka, pozbawiono głowy i w tajemnicy przed rodziną złożono w anonimowej mogile na jednym z lubelskim cmentarzy.
„Lalek” był ostatnim poległym w boju partyzantem podziemia poakowskiego na terenie Polski.
17 marca 2008 r. prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński nadał pośmiertnie Józefowi Franczakowi ps. „Laluś”, „Lalek” Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
♣
Pomnik Józefa Franczaka stanie w Galerii Wielkich Polaków XX wieku w Parku Jordana
Planowane odsłonięcie 28 lutego 2016 r. ok. godz.13.40
Uroczystości poprzedzające Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
♠
(Żołnierze Wyklęci – Antykomunistyczne Podziemie Zbrojne po 1944 r. – IPN, 2013)
♣
https://niezlomniwparkujordana.wordpress.com/2016/02/29/krakow-w-holdzie-zolnierzom-wykletym-a-d-2016/
Kraków w Hołdzie Żołnierzom Wyklętym A.D. 2016
28 lutego 2016 r.
Rynek Główny – Marsz Pamięci – Park Jordana
odsłonięcie pomników Hieronima Dekutowskiego „Zapory” i Józefa Franczaka „Lalka” w Galerii Wielkich Polaków XX wieku